تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی چیست و کدام یک برای کاربرد شما مناسب‌تر است؟ پمپ‌های دنده‌ای به دلیل عملکرد مطمئن و بازده بالا، در صنایع مختلفی از جمله نفت، پتروشیمی و مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما آیا می‌دانید تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی چیست و هرکدام چه ویژگی‌هایی دارند؟ انتخاب بین این دو نوع پمپ، بسته به نیازهای صنعتی و نوع سیالی که پمپاژ می‌شود، می‌تواند تأثیر زیادی بر کارایی سیستم داشته باشد. پمپ‌های دنده‌ای داخلی، با طراحی جمع‌وجور و عملکرد نرم‌تر، برای سیالات با ویسکوزیته بالا ایده‌آل هستند، در حالی که پمپ‌های دنده‌ای خارجی، با فشار بالاتر و دقت بیشتر، در سیستم‌هایی که به کنترل دقیق جریان نیاز دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما این تنها بخشی از تفاوت‌های این دو مدل است.
پمپ دنده‌ای داخلی چیست ؟
پمپ دنده‌ای داخلی یکی از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت است که به‌طور گسترده در صنایع مختلف و کاربردهای تجاری استفاده می‌شود. این پمپ‌ها از دو چرخ دنده‌ای که درون یک محفظه بسته قرار دارند، تشکیل شده‌اند. با چرخش این دنده‌ها، سیال میان دندانه‌های آنها به دام می‌افتد و سپس به‌طور پیوسته به سمت خروجی پمپ هدایت می‌شود. این فرآیند باعث ایجاد جریان یکنواخت و بدون وقفه می‌شود که برای پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا یا حتی سیالات غلیظ بسیار مناسب است. طراحی منحصر به فرد پمپ دنده‌ای داخلی این امکان را می‌دهد که انتقال سیالات با دقت و کارایی بالا انجام شود، بنابراین در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، شیمیایی، و غذایی کاربرد فراوانی دارد.
بیشتر بخوانید: علت لرزش پمپ آب
عملکرد پمپ دنده‌ای داخلی چگونه است؟
پمپ دنده‌ای داخلی یکی از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت است که با عملکرد هوشمند و کارآمد خود، در جابجایی سیالات غلیظ و چسبناک کاربرد فراوانی دارد. این پمپ از دو چرخ‌دنده تشکیل شده که یکی محرک و دیگری متحرک است. با چرخش چرخ‌دنده محرک، چرخ‌دنده متحرک نیز شروع به حرکت می‌کند و سیال را از دهانه ورودی به سمت خروجی هدایت می‌کند. دندانه‌های چرخ‌دنده‌ها ابتدا از هم فاصله گرفته و خلا ایجاد می‌کنند که باعث مکش سیال به داخل پمپ می‌شود. سپس، با چرخش بیشتر، فاصله بین دندانه‌ها کاهش یافته و سیال فشرده شده و با فشار از پمپ خارج می‌شود.
اما تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی در چیست؟ پمپ دنده‌ای داخلی برای سیالات با ویسکوزیته بالا مناسب‌تر است و عملکردی نرم‌تر و بی‌صداتر دارد، درحالی‌که پمپ دنده‌ای خارجی دقت بیشتری در کنترل جریان دارد و برای فشارهای بالاتر استفاده می‌شود. هرکدام از این پمپ‌ها بسته به نوع کاربرد، مزایای خاص خود را دارند و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بیشتر بخوانید: تنظیم ست کنترل پمپ آب
پمپ دنده‌ای خارجی چیست؟
پمپ دنده‌ای خارجی، یکی از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت است که در صنایع و کاربردهای تجاری گوناگون برای انتقال سیالات استفاده می‌شود. این پمپ‌ها از دو چرخ دنده‌ای تشکیل شده‌اند که در خارج از یک محفظه قرار دارند. با چرخش این دنده‌ها، سیال بین دندانه‌های آنها جذب شده و به طور پیوسته به سمت خروجی پمپ هدایت می‌شود. این طراحی به پمپ دنده‌ای خارجی امکان می‌دهد که سیالات را با دقت و کارایی بالا پمپاژ کند، به‌ویژه برای سیالاتی که نیاز به انتقال با فشار بالا دارند یا ویژگی‌هایی همچون چسبناکی زیاد دارند.
پیشنهاد خرید: خرید پمپ آب کشاورزی
عملکرد پمپ دنده‌ای خارجی
پمپ دنده‌ای خارجی یکی از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت است که برای جابجایی سیالات مختلف، به‌ویژه در فشارهای بالا، استفاده می‌شود. این پمپ دارای دو چرخ‌دنده است که بیرون از هم قرار گرفته‌اند. چرخ‌دنده محرک توسط موتور الکتریکی یا منبع تغذیه به حرکت درمی‌آید و همزمان، چرخ‌دنده متحرک را نیز به چرخش درمی‌آورد. با چرخش چرخ‌دنده‌ها، دندانه‌های آنها از هم فاصله می‌گیرند و یک خلا جزئی ایجاد می‌شود که باعث مکش سیال از دهانه ورودی به داخل پمپ می‌شود. سپس، سیال در فضای بین دندانه‌ها حرکت کرده و به سمت خروجی هدایت می‌شود. با ادامه چرخش، دندانه‌های چرخ‌دنده‌ها دوباره به هم نزدیک شده و سیال را به سمت دهانه خروجی فشرده و هدایت می‌کنند.
تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی در این است که پمپ دنده‌ای خارجی دقت بیشتری در کنترل جریان دارد و برای فشارهای بالاتر مناسب‌تر است، در حالی که پمپ دنده‌ای داخلی برای سیالات غلیظ و چسبناک عملکرد بهتری دارد و معمولاً نرم‌تر و بی‌صداتر کار می‌کند.
بیشتر بخوانید: هواگیری پمپ آب
تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی
در اینجا به معرفی تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی می‌پردازیم، که هرکدام آنها را برای کاربردهای خاص مناسب می‌سازد. در اینجا به تفصیل تفاوت‌های این دو نوع پمپ پرداخته می‌شود:
تفاوت در ساختار
اولین تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی در ساختار آنهاست.
- پمپ دنده‌ای داخلی: این پمپ دارای یک چرخ‌دنده داخلی (محرک) و یک چرخ‌دنده خارجی (هرزگرد) است که داخل یکدیگر قرار گرفته‌اند. به دلیل این طراحی، سیال در داخل محفظه جریان دارد و باعث کاهش سایش و افزایش طول عمر پمپ می‌شود.
- پمپ دنده‌ای خارجی: این پمپ دارای دو چرخ‌دنده هم‌اندازه است که در خارج از یکدیگر قرار دارند و با تماس مستقیم دندانه‌ها، سیال را جابجا می‌کنند. ساختار آن ساده‌تر بوده و در فشارهای بالا، پایداری بیشتری دارد.
پیشنهاد خرید: پمپ آب دیزل ساز
تفاوت در عملکرد
تفاوت در عملکرد، یکی دیگر از تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی است.
- پمپ دنده‌ای داخلی: سیال، بین دندانه‌های چرخ‌دنده حرکت کرده و با تماس مستقیم با محفظه، به سمت خروجی هدایت می‌شود. این ویژگی باعث عملکرد بهتر در سیالات غلیظ می‌شود.
- پمپ دنده‌ای خارجی: در این پمپ، دو چرخ‌دنده مستقل و هم‌اندازه در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. با چرخش این دنده‌ها، سیال از طریق فضای بین دندانه‌ها جابجا شده و به خروجی هدایت می‌شود. برخلاف پمپ داخلی، سیال بین چرخ‌دنده‌ها و محفظه در حرکت است، اما مستقیماً با محفظه تماس زیادی ندارد. این ویژگی، کنترل بهتر جریان را فراهم کرده و پمپ را برای انتقال سیالات رقیق مناسب‌تر می‌کند.
تفاوت در کاربردها
تفاوت در کاربرد، یکی دیگر از تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی است.
- پمپ دنده‌ای داخلی: برای جابجایی سیالات با ویسکوزیته بالا مانند روغن، گریس، رزین و سوخت‌های سنگین مناسب است. این پمپ در صنایع هیدرولیک، پتروشیمی، صنایع غذایی و روانکاری استفاده می‌شود.
پمپ دنده‌ای خارجی: برای انتقال سیالات با ویسکوزیته کم مانند آب، حلال‌ها، فاضلاب و مواد شیمیایی سبک استفاده می‌شود. کاربرد اصلی آن در تصفیه آب، آبیاری، سیستم‌های سوخت‌رسانی و فرآیندهای صنعتی است.
سخن آخر
تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی در طراحی، عملکرد و نوع سیالاتی که جابجا می‌کنند، نقش اساسی دارد. پمپ دنده‌ای داخلی به دلیل ساختار منحصربه‌فرد خود، برای انتقال سیالات غلیظ و چسبناک مانند روغن و گریس مناسب است و عملکردی کم‌صدا و یکنواخت دارد. در مقابل، پمپ دنده‌ای خارجی با دقت بالاتر، برای پمپاژ سیالات رقیق‌تر مانند آب و حلال‌ها استفاده می‌شود و هزینه نگهداری کمتری دارد. هر دو نوع پمپ در صنایع مختلف از هیدرولیک و پتروشیمی گرفته تا تصفیه آب کاربرد دارند. بنابراین، هنگام انتخاب بین این دو نوع پمپ، باید نوع سیال، فشار موردنیاز و شرایط عملیاتی را در نظر گرفت تا بهترین بازدهی و طول عمر مطلوب حاصل شود.
سوالات متداول
تفاوت پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی چیست؟
تفاوت این دو پمپ در طراحی و نوع سیالاتی است که جابجا می‌کنند. پمپ دنده‌ای داخلی برای سیالات غلیظ و پمپ دنده‌ای خارجی برای سیالات رقیق مناسب است.
کدام نوع پمپ دنده‌ای سروصدای کمتری دارد؟
پمپ دنده‌ای داخلی به دلیل طراحی خاص خود، عملکردی کم‌صداتر و یکنواخت‌تر نسبت به پمپ دنده‌ای خارجی دارد.
آیا پمپ دنده‌ای خارجی برای تأمین فشار بالا مناسب است؟
بله، پمپ دنده‌ای خارجی به دلیل طراحی خود می‌تواند فشار بالایی تولید کند و در کاربردهایی که نیاز به فشار بیشتر دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سلام دوستان گرامی آیا پمپ دنده ای داخلی طول عمر بیشتری نسبت به خارجی داره؟ چه عواملی تو انتخاب بین این دو تا تاثیرگذار هستند؟ پیشاپیش سپاس از راهنمایی شما..
سلام دوست خوبم در حالت کلی پمپ دنده‌ای داخلی به دلیل طراحی ساده‌تر و روانکاری بهتر بین اجزا، طول عمر بالاتری نسبت به پمپ دنده‌ای خارجی داره. ⏳ اما این موضوع کاملاً به شرایط کاری بستگی داره. عواملی مثل نوع سیال، دمای کاری، فشار سیستم و میزان آلودگی سیال روی انتخاب نوع پمپ تاثیر مستقیم دارن. اگر محیط کار سخت باشه یا سیالات ساینده باشن، باید با دقت بیشتری انتخاب کرد. ✅